Tê bì chân tay là dấu hiệu của bệnh gì? Có phải dấu hiệu thiếu Canxi không ?

Tê bì chân tay là hiện tượng ai cũng có nguy cơ gặp phải ít nhất một lần trong đời. Đây có thể là dấu hiệu báo động bộ phận xương khớp của cơ thể đang gặp vấn đề. Người bệnh khi nhận thấy dấu hiệu này kèm theo triệu chứng bất thường khác nên thăm khám để bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị, tránh trường hợp chủ quan coi thường bệnh.

1. Tê bì chân tay là bệnh gì ?

Trước khi đi vào tìm hiểu hiện tượng tê bì chân tay là bệnh gì hay tê bì chân tay là gì hãy cùng Diễm Châu tìm hiểu đôi nét về tình trạng tê bì nhé! Theo đánh giá của các bác sĩ chuyên khoa, tê bì là một hiện tượng rối loạn cảm giác hoặc dị cảm một bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể. Hiện tượng này không phát sinh đơn lẻ mà thường đi kèm với các triệu chứng khác như: đau nhức, tê buốt, khó chịu giống như bị kim châm trên tay, chân hoặc vai…Không chỉ vậy, bệnh nhân còn cảm thấy các ngọn chi bị tê liệt.

Tình trạng tê bì có thể xuất hiện ở những vị trí trên cơ thể như: tứ chi (chân tay), vùng mặt, bả vai, gót chân…trong đó, bộ phận chân tay là dễ bị tê bì nhất. Tê bì chân tay có tên tiếng Anh là (Numbness of Limb) – Đây là hội chứng bệnh thần kinh khá phổ biến trên thế giới. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi từ người trẻ đến người già, không phân biệt giới tính. Không may gặp phải hội chứng này, người bệnh sẽ đối diện với rất nhiều khó khăn trong đời sống sinh hoạt hằng ngày cũng như công việc và học tập.

2. Nguyên nhân gây tê bì chân tay?

Trên thực tế, ai cũng sẽ trải qua hiện tượng bị tê bì chân tay ít nhất một lần trong đời. Đa phần hiện tượng này có liên quan đến yếu tố cơ học hoặc dấu hiệu bệnh lý.

2.1 Yếu tố cơ học

• Thói quen sinh hoạt xấu: Một số thói quen sinh hoạt thường ngày nhưng chúng ta không nghĩ nó lại ảnh hưởng đến sức khỏe như: Thường xuyên ngủ nghiêng một bên, ngồi xổm, bắt chéo chân, nằm dằn lên cánh tay…cũng được xem là yếu tố gây tê bì chân tay khi ngủ. 

• Độ tuổi: Tuổi tác càng cao các cơ xương càng dễ bị hao mòn dẫn đến lão hóa, khả năng truyền máu đến các chi không còn nhanh và linh hoạt như trước. Chính điều này sẽ gây ra tình trạng chân tay tê bì.

• Do thiếu chất: Tê bì tay chân là thiếu chất gì? Chế độ ăn uống không khoa học, thiếu chất (vitamin B, canxi, sắt, axit folic, các khoáng chất, kali,…) trầm trọng cũng có thể dẫn đến tình trạng tê bì chân tay ở nhiều người.

• Chấn thương: Trong quá khứ, người bệnh bị chấn thương do tai nạn giao thông, té hoặc ngã như té cầu thang, trượt nền nhà…nếu không điều trị sớm sẽ gây ra chứng chân tay bị tê bì.

• Tình trạng căng thẳng, stress kéo dài: Bên cạnh những yếu tố trên, tình trạng căng thẳng, mệt mỏi cũng gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Không chỉ vậy, thời tiết thay đổi cũng tác động đến hệ thống xương khớp khiến chân tay bị tê bì.

2.2 Biểu hiện bệnh lý

Trong nhiều trường hợp, tê bì chân tay là dấu hiệu cảnh báo các căn bệnh xương khớp nguy hiểm:

• Viêm đa khớp dạng thấp: Một trong những triệu chứng điển hình của bệnh viêm đa khớp dạng thấp là tình trạng chân tay bị tê bì. Tình trạng này sẽ trở nên tồi tệ hơn khi người bệnh nằm hoặc ngồi một chỗ quá lâu.

• Thoái hóa cột sống: Tê bì chân tay là biểu hiện của bệnh gì? Tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo căn bệnh thoái hóa cột sống. Căn bệnh này khiến các khớp sụn bị hao mòn hình thành nên các gai xương gây chèn ép lên các rễ thần kinh gây tê bì ở vùng cổ rồi lan tỏa ra các khu vực khác như bả vai, xuống cánh tay.

• Thoát vị đĩa đệm: Khi nhân nhầy trong đĩa đệm thoát ra bên ngoài gây chèn ép lên các rễ thần kinh xung quanh dẫn đến các cơn tê bì cả bộ phận tay và chân, ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh.

• Đa xơ cứng: Tê bì chân tay là triệu chứng bệnh gì? Đây là triệu chứng đặc trưng của bệnh đa xơ cứng. Căn bệnh này tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương gây tổn thương màng bọc Myelin và gây ra triệu chứng tê bì ở bộ phận chân tay.

• Xơ vữa động mạch: Bệnh hình thành khi các khối vật bất thường bám chặt chẽ lên thành mạch gây ra các hiện tượng xơ cứng, hẹp lòng mạch và chèn ép dây thần kinh. Xơ vữa động mạch nếu chậm trễ phát hiện và không có biện pháp can thiệp sớm sẽ để lại những biến chứng khó lường như: đột quỵ, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim,…

• Hẹp ống sống: Nếu bạn đang lăn tăn tê bì chân tay là biểu hiện của bệnh gì? Thì hẹp ống xương là câu trả lời dành cho câu hỏi này. Hẹp ống xương xuất hiện đi kèm với tình trạng cột sống bị biến dạng, thu nhỏ lại, làm các rễ thần kinh chạy qua bị chèn ép gây ra hiện tượng chân tay tê bì kéo dài. Tình trạng này nếu để lâu sẽ làm tắc nghẽn lưu thông máu và khiến quá trình vận động gặp nhiều khó khăn.

Đọc thêm về: Tại sao bị tê đầu ngón tay: nguyên nhân và cách phòng ngừa

3. Triệu chứng đi kèm với hiện tượng bị tê bì chân tay

Tê bì chân tay là hiện tượng gì? Ở giai đoạn đầu, hiện tượng này có những biểu hiện như: các đầu ngón tay tê bì, dị cảm, kiến bò, nhức mỏi,…nhưng người bệnh chủ quan không thăm khám sớm. Khi bệnh tiến triển nặng, mức độ tê bì chân tay sẽ càng tăng. Lúc này các ngón tay bị tê nhức, tê buốt nhiều hơn và nhanh chóng lan cơn đau nhức xuống dọc cánh tay, đồng thời gây nhiều khó khăn trong việc cử động hoặc cầm nắm. 

Ngoài ra, các ngón tay, bàn chân, cổ chân, cẳng chân, đùi, mông và vùng thắt lưng…cũng có thể xuất hiện hiện tượng tương tự. Bên cạnh đó, phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà hiện tượng chân tay tê bì đi kèm với các triệu chứng khác, cụ thể:

• Chân tay tê kiểu châm chích, tứ chi nóng rát

• Tay chân bị tê kéo dài sẽ khiến bộ phận này bị mất cảm giác, thường gặp nhất vào ban đêm

• Bị chuột rút ở tay chân, co thắt cơ bất ngờ gây đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội ở bắp chân, bắp tay 

• Bị dị cảm trong cánh tay lan xuống ngón 4 – 5 lần chẳng hạn: khi nằm lâu hoặc để chân tay ở vị trí cổ định trong 1 khoảng thời gian ngắn sẽ có cảm giác râm ran như kiến bò

• Nhiều trường hợp còn có triệu chứng đau đầu dữ dội kèm thay đổi về màu sắc, hình dạng hoặc nhiệt độ của chân và bàn chân

4. Ai có nguy cơ bị tê bì chân tay?

Như chúng tôi vừa đề cập ở trên, ai cũng có nguy cơ bị tê bì chân tay nhưng những đối tượng dưới đây có nguy cơ gặp phải hiện tượng này cao hơn. 

• Người cao tuổi: Nhóm người từ 40 – 80 tuổi có nguy cơ gặp phải hiện tượng chân tay bị tê bì hơn cao. Bởi theo thời gian, xương khớp sẽ bị lão hóa và rất dễ bị tổn thương khi gặp phải tác động bên ngoài. 

• Người lái xe, nhân viên văn phòng: Do tính chất công việc đặc thù nên những người làm nghề lái hay nhân viên văn phòng thường xuyên tiếp xúc với vô lăng và máy tính trong nhiều giờ liên tục cũng có hiện tượng chân tay tê bì.

• Người từng bị tai nạn: Những người từng bị tai nạn giao thông, tai nạn trong quá trình làm việc hoặc chơi thể thao…cũng nằm trong nhóm đối tượng có khả năng bị tê bì chân tay rất cao.

• Phụ nữ sau sinh: Phụ nữ sau khi sinh thường phát sinh hiện tượng các ngón tay bị tê cứng, có thể kèm theo các triệu chứng khác như: tê buốt, châm chích hoặc chuột rút. Cơn đau có thể lây sang các bộ phận khác như: mông, đùi, cẳng chân…thậm chí còn hạn chế khả năng di chuyển của người bệnh nếu không điều trị kịp thời. 

• Người bệnh rối loạn chuyển hóa: Bệnh nhân có tiền sử bị đái tháo đường, mỡ máu cao cũng có nguy cơ gặp phải chứng tê bì tay chân. Tác nhân là do nhóm bệnh này có sự tổn thương mạch đến tình trạng thiếu hụt máu cung cấp nuôi dưỡng dây thần kinh. Dấu hiệu điển hình có thể chỉ đơn giản là rối loạn co thắt mạch máu, khi bị thắt mạch máu gây ra tình trạng thiếu máu và dẫn đến hiện tượng tê chân tay. Ở giai đoạn đầu của bệnh, nếu không điều trị dứt điểm sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như teo cơ, vết trợt loét…

5. Hướng khắc phục tình trạng tê bì chân tay hiệu quả

Phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ áp dụng cách chữa bệnh phù hợp. Thông thường đối với hiện tượng chân tay bị tê bì do nguyên nhân cơ học gây ra, bạn có thể áp dụng những cách chữa tê bì chân tay tại nhà dưới đây:

5.1 Cách xử lý tại nhà

5.1.1 Chườm nóng

Liệu nhiệt này có khả năng tăng cường lưu thông máu và tăng cường bơm máu đến các khu vực bị tê. Ngoài ra, chườm nóng còn có tác dụng làm thư giãn gân cơ và dây thần kinh giúp cử động chân tay nhanh chóng và hoạt động trở lại như bình thường.

Bạn có thể dùng khăn ấm chườm lên vị trí chân tay bị tê bì. Hoặc rang muối nóng, sau đó bỏ vào trong một cái túi sạch rồi chườm vào chỗ bị tê.

5.1.2 Tắm nước ấm

Cũng như cách chườm nóng, tắm nước ấm cũng có tác dụng cải thiện hiện tượng tê bì chân tay khá hiệu quả. Nhiệt độ ấm từ nước ấm không chỉ giúp cơ thể thư giãn mà còn giúp gân cơ được xoa dịu và cải thiện tuần hoàn máu.

Để tăng tác dụng thư giãn và có được giấc ngủ sâu hơn, bạn có thể tăng một chút tinh dầu thảo dược vào bồn tắm. Mỗi ngày, bạn ngâm mình trong bồn nước ấm khoảng 15 – 20 phút và nên tắm trước khi đi ngủ khoảng 1 – 2 tiếng. Lưu ý: Nên điều chỉnh nhiệt độ phù hợp tránh bị bỏng da.

5.1.3 Thay đổi tư thế

Thói quen sinh hoạt xấu là một trong những thủ phạm hàng đầu khiến chân tay tê bì. Chính vì vậy, người bệnh có thể thay đổi một số tư thế xấu trong cuộc sống hằng ngày như: tránh nằm kê tay dưới đầu, hạn chế nằm đè lên tay; cố gắng duy trì cột sống lưng thẳng khi ngồi; tránh ngồi bắt chéo chân hoặc ngồi xổm…, thi thoảng nên điều chỉnh tư thế, tránh duy trì tư thế tĩnh quá lâu. 

5.2 Điều trị theo phác đồ của bác sĩ

Đối với hiện tượng tê bì chân tay do bệnh lý gây ra, phụ thuộc vào từng căn bệnh cụ thể và mức độ tê bì mà bác sĩ áp dụng cách chữa bệnh phù hợp. Có thể, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc Tây y như sau: 

• Thuốc Gabapentin và pregabalin: Đây là những loại thuốc góp phần đẩy lùi hiện tượng tê chân do các căn bệnh: đau cơ hóa, bệnh thần kinh tiểu đường, đa xơ cứng phát sinh

• Thuốc corticosteroid: Loại thuốc giảm tê chân này do bệnh đa xơ cứng gây ra

Còn đối với những trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật.  

5.3 Biện pháp phục hồi

Hiện tượng chân tay bị tê bì sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bên cạnh phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cũng nên thực hiện một số bài tập giúp giảm máu lưu thông, đồng thời tăng cường sức khỏe xương khớp.

5.3.1 Đi bộ

Đây là cách chữa tê bì chân tay tại nhà mang lại kết quả hữu ích. Hầu hết, các bệnh cơ xương khớp sẽ gây nguy hại đến khả năng vận động của người bệnh. Cho nên đi bộ là cách đơn giản và hiệu quả nhất.

Bạn cần lưu ý trong thời gian đi bộ hãy cố gắng duy trì tốc độ vừa phải, không nên đi quá nhanh hoặc vận động quá mạnh gây mất sức khiến hiện tượng đau nhức nặng hơn và gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

5.3.2 Tập luyện yoga

Bộ môn yoga mang mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có tăng cường sức mạnh xương khớp, giảm triệu chứng tay chân tê bì. Tuy nhiên trước khi tiến hành tập luyện, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc huấn luyện viên để thực hiện đúng cách và mang lại hiệu quả cao nhất.

5.3.3 Massage

Mỗi ngày, người bệnh nên dành khoảng 20 – 30 phút mát xa từ cổ chân lên đến đùi và ngược lại, từ cổ tay đến vai và ngược lại. Mát xa tay chân thường xuyên, đều đặn không những sẽ giúp kích thích lưu thông máu trong cơ thể mà còn ngăn chặn hiện tượng chân tay bị tê bì và đem đến giấc ngủ ngon cho người bệnh.

Đọc thêm về: Người bị đau bàn chân cần lưu ý ngay: Lý do, biểu hiện và cách xử trí

6. Biện pháp ngăn ngừa hiện tượng tê bì chân tay 

Hiện tượng tê chân tay có thể không xảy ra nếu bạn thực hiện một số điều dưới đây:

• Thiết lập chế độ ăn uống lành mạnh, đồng thời bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng vitamin, khoáng chất…giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể và nâng cao hệ thống xương khớp

• Có kế hoạch tập luyện thể dục thể thao hàng ngày, phù hợp với thể trạng để xương khớp chắc khỏe, máu huyết được lưu thông ổn định, đồng thời hạn chế hiện tượng chân tay bị tê bì

• Thay đổi thói quen làm việc, sinh hoạt và nên dành nhiều thời gian nghỉ ngơi. Nếu đặc thù công việc phải ngồi một chỗ quá lâu, bạn nên dành 5 phút mỗi giờ đồng hồ đứng lên thư giãn gân cốt. Đồng thời hạn chế tình trạng căng thẳng, tránh áp lực công việc kéo dài nên giữ tinh thần thật thoải mái

• Kiểm soát cân nặng, tránh hiện tượng tăng cân. Bởi tăng cân là nguyên nhân gây bệnh xương khớp nói chung, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm…nói riêng gây chèn ép lên rễ dây thần kinh dẫn đến chứng tê bì chân tay

• Hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ hoặc chất kích thích như: bia, rượu, đồ ăn nhanh,…để tránh các bệnh liên quan đến vấn đề xương khớp, hệ thần kinh và máu

Tê bì chân tay không phải là căn bệnh gây nguy hại đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng rất lớn đến công việc của người bệnh. Do đó, nếu nhận thấy hiện tượng này kéo dài người bệnh nên tìm đến bác sĩ xương khớp càng sớm càng tốt. Mong rằng, sau khi tham khảo bài viết mà Diễm Châu USA chia sẻ, bạn đọc sẽ nắm được những thông tin hữu ích liên quan đến hội chứng này.