Nhiều người cho rằng, đau xương chậu là tình trạng đau đớn chỉ phổ biến ở nữ giới. Tuy nhiên, trên thực tế, dựa vào từng nguyên nhân gây đau xương chậu, chúng ta có thể xác định được tình trạng này còn xảy ra ở nam giới và tổn thương nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy đây là dấu hiệu của những bệnh lý gì? Nếu không chữa trị sẽ như thế nào? Tất cả các câu hỏi này sẽ được giải đáp cụ thể trong bài viết dưới đây.
Mục lục
1. Đau xương chậu là bệnh gì?
Trước khi tìm hiểu đau xương chậu là bệnh gì? Chúng ta cần xác định chính xác xương chậu là gì? Xương chậu còn được gọi là xương dẹt. Đây là vùng xương có diện tích lớn nhất trong cấu tạo xương của cơ thể con người. Vùng xương chậu có hình cánh quạt gồm: 4 bờ, 4 góc, 2 mặt do 3 xương hợp thành: xương mu ở trước, xương cánh chậu ở trên và xương ngồi ở sau.
Bộ phận xương chậu đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể như:
- Nâng đỡ phần thân trên khi cơ thể đứng, ngồi hoặc đi lại
- Bảo vệ nội tạng vùng chậu, phần dưới đường nội tiết
- Che chở các cơ quan sinh sản
- Cân bằng cơ thể và chịu được lực của các cơ vận động và tư thế mạnh
Vậy đau xương chậu là bệnh gì? Đau xương chậu là hiện tượng cơn đau nhức ở xương chậu và phần thấp nhất của bụng. Nhiều người lầm tưởng, hiện tượng này chỉ phổ biến ở nữ nhưng theo nghiên cứu của các chuyên gia y khoa, hiện nay nam giới bị đau vùng xương chậu sau lưng chiếm tỉ lệ rất cao.
Cơn đau xuất hiện ở xương chậu do rất nhiều nguyên nhân, nhưng phần lớn là triệu chứng báo hiệu bệnh lý.
2. Triệu chứng điển hình của bệnh đau xương chậu
Chắc chắn nhiều người chưa biết đau xương chậu kèm theo những dấu hiệu nào. Dưới đây là những triệu chứng thường đi kèm với tình trạng này.
- Cơn đau xuất hiện ở xương chậu và phần thấp nhất của bụng
- Đau nhói từng cơn hoặc đau âm ỉ. Cơn đau giảm nhẹ khi người bệnh nghỉ ngơi và đau sâu khi di chuyển hoặc vận động mạnh, quan hệ tình dục, đứng hoặc ngồi lâu
- Chuột rút
- Vùng xương chậu chịu áp lực
- Mức độ đau không thay đổi rất khó kiểm soát hoặc đau không liên tục
- Cơn đau không cố định một chỗ mà lan đến mông, đùi, lưng dưới
Bên cạnh đó, một số dấu hiệu đau xương chậu đi kèm mà người bệnh có thể gặp phải là buồn nôn, nôn, sốt nhẹ…Trong một số trường hợp, do những cơn đau xương chậu phải hoặc trái dữ dội nên người bệnh dần cảm thấy ăn không ngon miệng, không muốn ăn. Điều này khiến cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, suy nhược, sụt cân…
3. Đau xương chậu xuất phát từ nguyên nhân nào?
Một trong những vấn đề được khá nhiều người quan tâm đó chính là hiện tượng đau xương chậu phải hay trái là triệu chứng của bệnh gì? Do nguyên nhân nào gây ra?
3.1 Mang thai
Đau xương chậu khi mang thai là hiện tượng phổ biến. Cơn đau vùng chậu xuất hiện từ tháng thứ 3 của thai kỳ cho đến thời điểm sau sinh. Hiện tượng này xảy ra do rất nhiều tác nhân khác nhau, có thể kể đến là: hormone relaxin được sản sinh làm nới lỏng xương chậu và dây thần kinh ở khu vực lân cận, thai nhi phát triển, tăng cân hoặc do thiếu chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin D và canxi.
Cơn đau trở nên dữ dội hơn vào những tháng cuối của thai kỳ, do thai nhi phát triển lớn gây áp lực lên khung xương chậu.
3.2 Đau bụng kinh
Đau xương chậu sau lưng, đau xương chậu phía sau ở nữ giới xảy ra trước và trong kỳ kinh nguyệt. Không ít chị em bị đau âm ỉ, cơn đau quặn và không có dấu hiệu thuyên giảm ở xương chậu. Tình trạng này là do nồng độ hormone thay đổi hoặc do quá trình co bóp của tử cung. Thông thường đau bụng kinh sẽ tự khỏi sau 1 ngày đầu có kinh.
3.3 Quá trình sinh nở
Nhiều chị em hay có cảm giác đau xương cùng chậu sau sinh hoặc đau xương chậu sau sinh. Nguyên nhân là vùng chậu mở rộng do hormone relaxin và quá trình sinh con bằng đường âm đạo khiến nữ giới chịu đau và cảm thấy khó chịu ở xương chậu. Cơ đau sẽ khỏi hẳn sau khi cơ thể nữ giới phục hồi.
Tình trạng này không quá nghiêm trọng nhưng nữ giới cần quan tâm và xử lý sớm, càng để lâu chúng càng gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của chị em.
3.4 Viêm ruột thừa
Đau xương chậu phía sau bên phải có thể do viêm ruột thừa. Đây là tình trạng viêm, sưng gây đau ở ruột thừa. Căn bệnh này xuất hiện khiến người bệnh bị quặn đau ở bên phải vùng bụng dưới, đau quặn thành từng cơn và không thể kiểm soát bằng các biện pháp thông thường.
Khi ruột thừa viêm cần được mổ hoặc loại bỏ ra ngoài cơ thể ngay lập tức để hạn chế tình trạng vỡ ruột thừa gây tiết dịch và đe dọa đến tính mạng.
3.5 Hội chứng đau vùng chậu mãn tính
Đau hông xương chậu kéo dài hơn 3 tháng hay còn gọi là đau vùng chậu mãn tính thường phổ biến ở nam giới. Hiện tượng này thường không có tác nhân gây ra và rất khó chẩn đoán cũng như điều trị. Hiện nay có khoảng 6% nam giới bị đau vùng xương chậu sau lưng mỗi năm, nhất là nam giới trên 50 tuổi. Hội chứng đau vùng chậu mãn tính có thể dẫn đến việc đau đớn khu vực giữa tinh hoàn và đáy chậu (trực tràng), tinh hoàn, khu vực bụng dưới, dương vật…
3.6 Sỏi thận
Đau xương chậu phía sau có thể là dấu hiệu cho thấy bạn bị sỏi thận. Bên cạnh biểu hiệu đau nhức, người bệnh còn bị sốt, buồn nôn và nôn, nóng rát hoặc đau mỗi khi đi tiểu, máu trong nước tiểu, đi tiểu nhiều hơn bình thường…Bệnh lý này cần có biện pháp can thiệp kịp thời để phòng ngừa biến chứng suy thận.
3.7 Viêm vùng chậu cấp tính
Không loại nguy cơ đau xương cùng chậu do bệnh viêm vùng chậu cấp tính gây ra. Đây là bệnh nhiễm trùng các cơ quan tại vùng chậu, bao gồm: ống dẫn trứng, buồng trứng và tử cung. Bệnh lý này xuất hiện do vi khuẩn xâm nhập từ âm đạo và lây lan đến các bộ phận khác. Các cơn đau xương chậu do viêm vùng chậu thường tập trung tại vị trí xương chậu.
Thời gian đầu cơn đau nhẹ sau đó nghiêm trọng dần. Căn bệnh này có thể gây vô sinh nếu không điều trị sớm hoặc điều trị sai phương pháp. Đặc biệt viêm vùng chậu cấp tính xảy ra sau khi nữ giới bị nhiễm trùng, mắc bệnh lậu….
Người bệnh cần đến đơn vị y tế uy tín để được các bác sĩ chuyên môn thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả. Thông thường, người bệnh sẽ được yêu cầu điều trị bằng thuốc.
3.8 Hội chứng tiền kinh nguyệt
Hội chứng tiền kinh nguyệt xảy ra trước chu kỳ kinh vài ngày và khiến chị em bị đau xương chậu dữ dội, cảm thấy khó chịu ở vùng lưng dưới kèm theo chứng nhức đầu, ngực mềm. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể xác định là do sử dụng thuốc tây y quá nhiều, chế độ ăn uống sinh hoạt bất thường. Nếu người bệnh thay đổi lối sống (tập thể dục, hạn chế stress) có thể làm giảm các dấu hiệu của tiền kinh nguyệt.
Đau xương chậu có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để cải thiện cơn đau. Song nếu triệu chứng này không cải thiện hay đi kèm với dấu hiệu nôn, sốt, mất ý thức…Bạn nên tìm đến trung tâm y tế hoặc bệnh viện để bác sĩ điều trị sớm.
3.9 U nang buồng trứng
Đau xương chậu trái hoặc bên phải cũng có thể do bệnh u nang buồng trứng gây ra. U nang là một khối u rắn, bên trong chứa nhiều dịch và hình thành ở một bên của buồng trứng. Theo thời gian, khối u nang này phát triển và gây đau nhức xương chậu.
3.10 Sa tử cung
Đau xương chậu là bị gì? Có thể là biểu hiện của bệnh sa tử cung còn có nhiều tên gọi khác là sa dạ con, sa sinh dục…Căn bệnh này thể hiện cho tình trạng tử cung lộ ra ngoài hoặc nằm trong ống âm đạo. Sa dạ con phổ biến ở nữ giới sau sinh, gây ra tình trạng đau âm ỉ vùng tử cung kèm theo triệu chứng khác xuất huyết trong ổ bụng…
3.11 Lạc nội mạc tử cung
Đây là hiện tượng khi mô từ lớp lót tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung. Một số tế bào mô phản ứng với chu kỳ kinh nguyệt giống như lớp lót tử cung: bị phá vỡ đến chảy máu mỗi tháng khi mức độ hormone xuống hoặc lên. Bởi vì hiện tượng này xảy ra ở bên ngoài tử cung, các mô và máu không thể đào thải ra ngoài cơ thể thông qua âm đạo. Ngoài ra, chúng được giữ trong bụng gây ra u nang và các u mô sẹo.
3.12 U xơ tử cung
Có thể nói, dấu hiệu đau xương chậu do bệnh u xơ tử cung gây ra. Các khối u xơ phát triển lớn trong hoặc xung quanh tử cung nhưng không phải là bệnh ung thư. Bệnh không có triệu chứng ở giai đoạn đầu nên rất khó nhận biết, về sau khối u phát triển có kích thước lớn hoặc xoắn lại, người bệnh sẽ cảm thấy đau đớn nhiều ở vùng chậu.
3.13 Các yếu tố khác
- Người có tiền sử mắc bệnh viêm vùng chậu cấp tính hoặc mãn tính
- Quan hệ tình dục không đúng cách
- Tiền sử xạ trị hoặc mổ ở bụng hoặc khung xương chậu. Điều này bao gồm một số mổ điều trị hiện tượng đi tiểu không tự chủ
- Sử dụng thuốc, rượu, bia thường xuyên
- Ăn uống nhiều dầu mỡ, dung nạp thực phẩm chứa chất độc hại
Ngoài ra, những yếu tố tâm lý như: căng thẳng, mệt mỏi kéo dài cũng có thể gây ra các cơn đau xương chậu phía sau bên trái, song khả năng xảy ra rất hiếm.
4. Đau xương chậu có nguy hiểm không?
Như chúng tôi đã liệt kê ở trên, đau xương chậu do rất nhiều nguyên nhân gây ra và cần có biện pháp can thiệp càng sớm, càng tốt để hạn chế các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe như: ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nữ giới, áp xe, tứ chi suy yếu, ung thư…thậm chí liệt.
Mặt khác, trong một số trường hợp đau xương chậu khi ngồi có thể là do biến đổi tự nhiên ở cơ thể nữ giới như phụ nữ mang thai, đau trong giai đoạn hành kinh…
Người bệnh cần lưu ý, nếu cơn đau xương chậu kéo dài kèm theo các triệu chứng bất thường khác như: buồn nôn, nôn, tiêu chảy, sốt, cơ thể mệt mỏi, chán ăn, khó khăn khi đi tiểu tiện…Người bệnh cần tìm đến đơn vị y tế chất lượng để bác sĩ thăm khám, chẩn đoán lâm sàng. Sau đó đưa ra cách điều trị thích hợp nhất nhằm hạn chế biến chứng khó lường.
Muốn điều trị tình trạng đau xương chậu mang lại kết quả tốt nhất cần dựa vào mức độ đau và nguyên nhân gây bệnh.
5. Giải pháp điều trị đau xương chậu tốt nhất hiện nay
Khi phát hiện triệu chứng đau xương chậu phía sau bên trái, người bệnh cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Ví dụ bản thân có đang mang thai hay hành kinh không? Nếu không rơi vào hai trường hợp này, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị đúng cách.
5.1 Đối với phụ nữ mang thai bị đau xương chậu
- Mát-xa trước khi sinh cũng là cách giảm đau vùng chậu hiệu quả
- Tắm nước ấm. Nhiệt độ cao sẽ làm giảm trọng lượng vùng chậu và làm cho thai phụ dễ chịu hơn
- Châm cứu cũng là biện pháp giảm đau và cải thiện các triệu chứng khó chịu khi mang thai
- Nếu thai phụ bị đau nhiều nên tìm đến bác sĩ khoa sản để được thăm khám và bác sĩ sẽ kê toa thuốc hoặc hướng dẫn phương pháp điều trị hiệu quả, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé
5.2 Đau xương chậu là dấu hiệu của bệnh lý
Trong trường hợp, đau xương chậu trái hoặc phải là dấu hiệu của bệnh lý nào đó, thông thường người bệnh sẽ được bác sĩ chuyên khoa điều trị bằng các phương pháp sau:
5.2.1 Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là cách giảm đau xương chậu do bệnh lý gây ra được các bác sĩ và chuyên gia vật lý khuyên người bệnh áp dụng. Bởi phương pháp này không chỉ có tác dụng tăng tính ổn định của cột sống, xương chậu, giảm căng cơ, giảm đau, thư giãn khớp xương mà còn kích thích lưu thông máu và tăng tính linh hoạt cho hệ thống xương khớp. Đồng thời chặn đứng cơn đau tái phát.
Lưu ý: Người bệnh nên tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu. Không tự ý thực hiện các bài tập tại nhà. Bởi nếu thực hiện sai cách sẽ khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến các bộ phận khác.
5.2.2 Điều trị bằng thuốc
Hiện nay, đau xương chậu là dấu hiệu của bệnh lý thường được điều trị bằng các loại thuốc phổ biến như sau:
- Thuốc kháng sinh: Loại thuốc này được sử dụng đối với bệnh nhân bị đau xương chậu bên trái, phải do nhiễm trùng. Thuốc kháng sinh có khả năng ức chế hoạt động và diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng. Song thuốc không có tác dụng giảm đau nên thường được sử dụng kết hợp với một số loại thuốc khác để tăng hiệu quả.
- Thuốc giảm đau gây nghiện: Nhóm thuốc giảm đau gây nghiện như codein, morphin được dùng cho các trường hợp đau vùng xương chậu sau lưng không điều trị khỏi hẳn bằng thuốc giảm đau thông thường. Song, người bệnh cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để tránh gây tác dụng phụ.
5.2.3 Phẫu thuật
Đây là cách chữa đau xương chậu cuối cùng và mang lại kết quả cao nhất. Được áp dụng đối với các bệnh nhân bị: viêm ruột thừa, sỏi thận, u xơ buồng trứng, áp xe vùng chậu, sa tử cung, tắc ruột, mang thai ngoài tử cung, ung thư ruột kết…
Tuy mang lại hiệu quả cao nhưng phương pháp này gây tác dụng phụ và tiềm ẩn nhiều rủi ro như: chảy máu, nhiễm trùng, bệnh có nguy cơ tái phát và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể.
6. Biện pháp phòng tránh cơn đau xương chậu hiệu quả
Phần lớn cơn đau xương chậu cấp tính và mạn tính đều tiến triển từ mức độ nhẹ và nếu phòng ngừa đúng cách sẽ hạn chế được tình trạng này. Dưới đây là một số cách tránh đau xương chậu mà Diễm Châu tổng hợp, mời bạn đọc tham khảo:
- Không lạm dụng thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, thuốc tránh thai…
- Nữ giới nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học trong những ngày hành kinh và mang thai. Tăng cường bổ sung các chất dinh dưỡng như: vitamin C, vitamin D, magie…Song hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi dung nạp bất kỳ loại thực phẩm nào vào cơ thể.
- Tránh hiện tượng mệt mỏi, căng thẳng kéo dài.
- Một số cơn đau vùng chậu của phụ nữ sẽ thuyên giảm đáng kể nhờ chế độ ăn uống và tập luyện. Ngoài ra, nếu nữ giới dành thời gian ngồi thiền, tập yoga cũng rất tốt cho cơ thể.
- Không nên đứng hay ngồi một chỗ quá lâu. Đồng thời tránh di chuyển lên những địa hình có đồi dốc quá nhiều.
Việc chẩn đoán và điều trị đau vùng chậu có thể ngăn ngừa được các bệnh lý mãn tính. Cho nên, bạn hãy dành thời gian kiểm tra sức khỏe tổng thể nói chung và kiểm tra vùng chậu định kỳ nói riêng để có thể sớm phát hiện bệnh. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra cách điều trị tốt nhất cho bạn nhằm tiết kiệm chi phí, thời gian.
Mong rằng, những thông tin mà Diễm Châu USA chia sẻ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng đau xương chậu là gì, nguyên nhân nào gây ra. Đây là hiện tượng đau đớn nặng hoặc nhẹ rất khó lường. Vì vậy, bạn hãy đến gặp bác sĩ sớm nhất để được xét nghiệm chẩn đoán và có cách điều trị hợp lý nhé!
