Hầu hết các cơn đau thắt lưng là kết quả của chấn thương, chẳng hạn như bong gân hoặc căng cơ do chuyển động đột ngột hoặc sức chịu đựng của cơ thể kém trong khi nâng vật nặng. Đau thắt lưng cũng có thể là kết quả của một số bệnh, chẳng hạn như: ung thư tủy sống. bị vỡ hoặc thoát vị đĩa đệm.
Chắc có lẽ ai trong chúng ta cũng đã nghe qua bệnh lý đau thắt lưng nhưng liệu bạn đã hiểu rõ về bệnh này? Hãy mau tham khảo ngay bài viết dưới đây để có những kiến thức bổ ý từ tình trạng đau lưng vùng thắt lưng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn và người thân nhé!
Mục lục
1. Đau thắt lưng là bệnh gì?
Nhiều người vẫn thường ỷ y với những cơn đau tại vùng ngang thắt lưng, đôi lúc cơn đau này sẽ kéo dài xuống mông và chân với ý nghĩ là có thể do làm việc quá sức, tuổi già hay ngủ sai tư thế nên bị một thời gian nhỏ. Nếu như bạn đang gặp phải những cơn đau trên, hãy cẩn thận vì có thể bạn đã mắc phải tình trạng đau thắt lưng đấy!
Đau thắt lưng với tên gọi khác là Low back pain là hội chứng cơn đau bắt đầu từ vị trí L1 (5 cột sống thắt lưng từ L1 đến L5) đến nếp lằn mông.
Lưng của chúng ta được cấu tạo nên từ các đốt xương sống, đĩa đệm giữa các đốt sống, tủy sống (chứa các dây thần kinh), dây chằng và cơ. Cơ tại vùng bụng và lưng giúp chống đỡ cột sống của ta do đó khi ta bị chấn thương ở khu vực này sẽ gây ra cảm giác đau nhức.
Đau ngang thắt lưng là bệnh lý vô cùng phổ biến với phần trăm người mắc phải bệnh này có thể lên đến 90%.
2. Các biểu hiện đau thắt lưng thường gặp
Bệnh thường sẽ có những biểu hiện khiến bạn cảm thấy đau nhức âm ỉ hay đau nhói, rát và ngứa râm ran ở vị trí ⅓ dưới lưng ở giữa 2 gai mào chậu. Vị trí đau có thể sẽ ở giữa vị trí giữa cột sống hoặc 2 bên cột sống thắt lưng.
Cơn đau sẽ bắt đầu từ nhẹ cho đến lúc trở nên nghiêm trọng khiến bạn không thể cử động được. Thường người bệnh sẽ cảm thấy đau ngang thắt lưng và đau thắt lưng dưới gần mông. Ngoài ra, những cơn đau không chỉ cố định ở một vị trí thắt lưng mà còn có thể sẽ còn lan xuống chân, hông và lòng bàn chân, làm cho những bộ phận này yếu đi, dẫn đến việc di chuyển và sinh hoạt khó khăn hơn. Người bệnh có thể cảm thấy bị đau lưng khi cúi xuống và đau lưng sau khi ngủ dậy.
Đau mỏi thắt lưng sẽ có thể hết cảm giác đau nhức trong vài tuần điều trị bằng thuốc hay xoa bóp, sẽ có những bạn hết nhanh hơn chỉ sau vài ngày. Ngược lại bệnh lý này cũng sẽ trở nặng và thành mạn tính, cần điều trị một thời gian dài.
3. Các triệu chứng thường gặp khi đau thắt lưng
- Đau âm ỉ, nhức nhối
- Cơn đau di chuyển đến mông, chân và bàn chân gây khó khăn mỗi khi đi lại, cử động
- Đau dữ dội hơn sau khi ngồi lâu
- Cơn đau sẽ thuyên giảm đáng kể khi thay đổi tư thế
- Tình trạng đau đớn bùng phát vào sáng sớm sau khi thức dậy và đau nhẹ khi di chuyển xung quanh
Không phải cơn đau thắt lưng nào cũng kéo dài nhiều ngày. Tình trạng đau đớn có thể xuất hiện đột ngột rồi biến mất hoặc dai dẳng. Khi đứng lên, ngồi xuống hay áp lực phát sinh lên lưng nếu có vật dụng đè nặng cũng là nguy cơ kích thích cơn đau hình thành. Ngoài ra, trong một số trường hợp cơn đau lưng bùng phát mà không có yếu tố tác động nào.
4. Nguyên nhân gây đau thắt lưng
Do vị trí cấu trúc và chức năng của phần lưng dưới tham gia vào việc nâng đỡ cơ thể và sự vận động linh hoạt của phần dưới khiến vùng thắt lưng dễ bị đau hơn. Có nhiều nhóm nguyên nhân gây đau thắt lưng, trong số đó có đến 80% nguyên nhân gây đau là do bệnh lý, số khác do các nguyên nhân cơ học và các nhóm ngoại nhân tác động từ bên ngoài.
Đọc thêm về bài viết Tổng quan về Đau lưng tại ĐÂY
Hoạt động quá mức, chấn thương đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm…là những nguyên nhân phổ biến gây ra chứng đau thắt lưng dưới, cụ thể:
4.1. Hoạt động quá sức
Hoạt động quá sức từ việc chơi thể thao hoặc làm việc là nguyên nhân gây ra chứng đau thắt lưng thường gặp. Vận động viên, người thường xuyên chơi thể thao, người làm công việc vất vả (thợ sơn, thợ nè, thợ bốc vác) là đối tượng có nguy cơ bị đau lưng rất cao. Cơn đau thắt lưng do hoạt động thể chất thường xảy ra một cách đột ngột và đau dữ dội ở hai bên thắt lưng.
Thông thường, đau thắt lưng do hoạt động quá sức chỉ kéo dài khoảng 1 – 2 ngày hoặc lâu hơn là 1 – 2 tuần rồi biến mất. Nhưng, một khoảng thời gian ngắn sau, cơn đau tái phát và trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu người bệnh lơ là trong việc thăm khám sẽ để lại hậu quả khó lường. Do đó, người bệnh cần có biện pháp xử lý ngay khi cơn đau thắt lưng do hoạt động quá sức gây ra.
4.2. Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm thắt lưng là hiện tượng đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí cố định ở giữa hai đốt sống. Căn bệnh này xuất hiện sau khi đĩa đệm bị thoái hóa hoặc chấn thương, nứt hoặc rách gây chèn ép lên tủy sống và dây thần kinh dẫn đến chứng đau thắt lưng dưới.
Trong một số trường hợp, đĩa đệm chèn ép dây thần kinh gây đau lan xuống đùi và bắp chân khiến việc đi lại trở nên khó khăn hơn.
4.3. Chấn thương đĩa đệm
Đĩa đệm là bộ phận nằm ở khu vực trung tâm các đốt sống, xung quanh là lớp vỏ, ở giữa chính là nhân nhầy. Đĩa đệm có khả năng chịu được áp lực do cột sống đè lên, tạo sự linh hoạt trơn tru cho cột sống. Chấn thương đĩa đệm xảy ra khi nhân nhầy của đĩa đệm cột sống không nằm ở vị trí cố định, xuyên qua dây chằng gây chèn ép các rễ thần kinh dẫn đến đau nhức, tê bì lưng và chân.
4.4. Đau thần kinh tọa
Cơn đau xuất phát từ thắt lưng lan đến hông, mông và ngón chân là dấu hiệu điển hình của bệnh đau thần kinh tọa. Cơn đau khởi phát đột ngột hoặc đau âm ỉ kéo dài, bùng phát khi người bệnh thay đổi tư thế, hắt hơi hoặc vận động quá sức. Đây là một trong những căn bệnh nguy hiểm phổ biến ở nam và nữ giới trong độ tuổi 30 – 50. Bệnh khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau như: tuổi tác, tính chất công việc nặng nhọc hoặc thường xuyên ngồi lâu, cũng có thể do trọng lượng cơ thể dư thừa.
4.5. Hẹp ống sống
Hẹp ống sống, đặc biệt là hẹp ống sống thắt lưng là bệnh xương khớp thường gặp. Bệnh có những triệu chứng điển hình như: đau thắt lưng, cơn đau lan xuống cả hai chân gây tê và run chân…Nếu người bệnh không thăm khám và áp dụng phương thức điều trị hợp lý, hẹp ống sống thắt lưng sẽ để lại biến chứng nặng nề.
4.6. Độ cong bất thường của cột sống
Đau thắt lưng và cứng khớp là những triệu chứng điển hình của tình trạng độ cong bất thường của cột sống (cong vẹo cột sống). Không chỉ vậy, người gặp phải tình trạng này thường bị tê, chuột rút, đau nhức lan đến chân do dây thần kinh bị chèn ép, lưng và chân bị căng cơ…dần dần mất dần chức năng vận động của cơ thể.
4.7. Căng cơ và bong gân dây chằng
Căng cơ và bong gân là hai chấn thương thường gặp ở vị trí thắt lưng, xảy ra đột ngột do vận động hoặc làm việc vất vả. Bởi vì, nó là một phần cột sống động và ảnh hưởng từ trọng lượng của phần trên cơ thể, hỗ trợ cho các hoạt động vặn mình, gập, cúi của cơ thể. Người trung niên và người già là hai đối tượng bị đau thắt lưng do căng cơ và bong gân chiếm tỉ lệ cao. Tuy nhiên, những năm gần đây xu hướng đau lưng do bong gân ngày càng trẻ hóa do lối sống thụ động, ngồi sai tư thế.
4.8. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Đau thắt lưng là triệu chứng phổ biến của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Bệnh lý này xảy ra chủ yếu ở nam giới (độ tuổi trung niên), đặc biệt là những người thường ngồi làm việc sai tư thế hoặc mang vác vật dụng nặng trong thời gian dài. Các đốt sống lưng L4 – L5, L5 – S1 dễ bị thoái hóa đĩa đệm nhất, nguyên nhân là do hai đĩa đệm nằm ở bản lề của cột sống.
4.9. Bệnh thoái hóa đĩa đệm
Các triệu chứng của bệnh thoái hóa đĩa đệm tương đối rõ ràng, cụ thể là những cơn đau bùng phát quanh vị trí đĩa đệm bị thoái hóa, nhất là mỗi khi uốn cong hoặc vặn cột sống. Nếu thoái hóa thắt lưng, người bệnh sẽ đối diện với những cơn đau ở lưng, hông, mông và mặt sau của chân. Bệnh lý xương khớp này nếu để lâu ngày là nguyên nhân chính gây gai cột sống thắt lưng do gai xương đè ép vào dây thần kinh.
4.10. Rối loạn chức năng khớp
Rối loạn chức năng khớp, cụ thể là rối loạn chức năng khớp cùng chậu là một trong những tác nhân gây đau thắt lưng, mông, đùi và chân. Theo thống kế, bệnh lý này chiếm khoảng 15% dân số trong các trường hợp gây đau thắt lưng và các khu vực lân cận. Rối loạn chức năng khớp cùng chậu thường gặp ở phụ nữ mang thai, người có tiền sử bị bệnh gout, thoái hóa khớp…Không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng các triệu chứng của rối loạn chức năng khớp khiến cơ thể suy nhược, thường chịu các cơn đau dữ dội khi di chuyển hoặc làm việc nặng.
4.11. Rối loạn chức năng khớp Sacroiliac
Đau thắt lưng, vùng mông, vùng bẹn và đùi là triệu chứng rõ ràng nhất của tình trạng rối loạn chức năng khớp Sacroiliac. Bởi vì các triệu chứng của hiện tượng này tương đối giống với bệnh thoát vị đĩa đệm nên nhiều người nhầm lẫn rối loạn chức năng khớp Sacroiliac là bệnh thoát vị đĩa đệm. Người bệnh cần nhận thức đúng các biểu hiện của bệnh lý này để có cách xử lý đúng đắn và kịp thời.
4.12. Hẹp ống sống
Hẹp ống sống, đặc biệt là hẹp ống sống thắt lưng là bệnh lý phổ biến ở người trên 50 tuổi. Người bệnh dễ dàng nhận biết căn bệnh này khi vùng lưng và hai chân bị đau kèm theo tê và run…Trong một số trường hợp còn có triệu chứng rối loạn cơ tròn và bí tiểu. Người bị hẹp ống sống thắt lưng càng đứng, đi bộ, chảy nhảy càng lâu càng bị đau nhiều. Căn bệnh này có thể gây nguy hiểm hơn do sự chèn ép tủy sống và có thể khiến hai tay bị yếu, thậm chí là liệt tứ chi.
4.13. Thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống là bệnh lý xương khớp mãn tính khi khớp và đĩa đệm đồng loạt bị thoái hóa. Những thay đổi này khiến người bệnh bị đau nhức dữ dội ở vùng thắt lưng và khó khăn khi vận động, di chuyển do các dây thần kinh và một số chức năng khác bị ảnh hưởng. Bệnh khởi phát do nhiều yếu tố như: thừa cân, hút thuốc lá, duy trì lối sống thụ động trong thời gian dài, chấn thương hoặc do tính chất nghề nghiệp (nhân viên văn phòng, thợ may…).
4.14. Bệnh xương khớp
Đau thắt lưng là triệu chứng chung các hầu hết các căn bệnh xương khớp, điển hình nhất là các bệnh thoái hóa khớp, thoát bị đĩa đệm, viêm khớp dạng thấp, thoái hóa cột sống… Hầu hết, các căn bệnh xương khớp đều không đe dọa đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt, học tập, công việc của người bệnh. Vì vậy, ngay khi nhận thấy vùng thắt lưng bị đau, người bệnh nên nghỉ ngơi và tham vấn từ bác sĩ có trình độ chuyên môn để có cách điều trị phù hợp.
4.15. Gãy xương nén
Đau thắt lưng là biểu hiện dễ nhất biết nhất của tình trạng gãy xương nén. Vùng lưng đau dữ dội, đột ngột hoặc có thể dần dần lan xuống các vị trí khác. Theo nhiều nguồn tài liệu, gãy xương nén cột sống là biến chứng của bệnh loãng xương, song cũng có thể xảy ra do chấn thương tủy sống như “tăng tốc ức chế”. Trên thực tế, không ít bệnh nhân bị gãy xương nén gây ra những biến chứng khó lường.
4.16. Nhiễm trùng
Đau lưng dưới do viêm, nhiễm trùng rất giống với tình trạng đau lưng do ngồi sai tư thế hoặc do làm việc quá sức.
Tình trạng đau đớn do nhiễm trùng không cố định tại một vị trí mà lan xuống bàn tay, bàn chân gây tê bì, ngứa ran và khó chịu. Nhiều trường hợp còn bị sốt, buồn nôn, chán ăn…Hiện nay, không ít người bệnh chủ quan không đi thăm khám cho đến khi tình trạng đau đớn nghiêm trọng. Điều này khiến hai chân tê liệt, tiểu tiện không kiểm soát.
4.17. Khối u
Rất nguy hiểm nếu đau thắt lưng dưới là dấu hiệu cảnh báo khối u. Nguyên nhân là do áp lực từ các khối u phát triển lớn trong phổi khiến vùng lưng đau đớn. Điều này đồng nghĩa với các khối u là ung thư đã di căn đến một số bộ phận như đốt sống và xương sườn của bạn. Đối với trường hợp này, người bệnh không nên chủ quan mà cần có đi khám ngay để có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
4.18. Bệnh tự nhiễm
Tổng hợp nguyên nhân gây đau thắt lưng dưới không thể bỏ qua bệnh tự nhiễm. Không chỉ gây đau lưng, đau cơ, đau đầu, đau toàn thân mà người bệnh còn bị sưng nóng ở các khớp, tràn dịch khớp…Nếu không có hướng can thiệp sớm, những triệu chứng của bệnh tự nhiễm sẽ trở nên nặng nề theo thời gian. Không ít trường hợp, xương khớp biến dạng, cong vẹo hoặc phì đại tác động tiêu cực đến khả năng cầm, nắm và đi lại của người bệnh.
Ngoài ra, các yếu tố dưới đây còn làm tăng nguy cơ gây đau thắt lưng dưới như:
- Dư thừa cân nặng
- Lười tập thể dục, ít vận động
- Sử dụng chất kích thích, chất gây nghiện thường xuyên
- Cử động, vận động sai tư thế
- Phụ nữ mang thai
- Căng thẳng thần kinh, áp lực do công việc hoặc học tập
5. Các đối tượng dễ bị Đau thắt lưng
Đau thắt lưng là căn bệnh phổ biến và có thể gặp ở mọi đối tượng. Tuy nhiên nhiều thống kê cho thấy rằng tỷ lệ bệnh xảy ra ở nam thấp hơn nữ giới, triệu chứng này thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên và người cao tuổi, hiếm gặp ở thanh niên do liên quan đến bệnh lý và sự lão hóa.
- Vì sao nói tỷ lệ đau thắt lưng dưới ở nữ cao hơn nam giới?
- Có thể nói đó là do hệ quả để thực hiện “thiên chức làm mẹ” chỉ có ở phụ nữ. Cơn đau thắt lưng xuất hiện sớm ngay thời điểm con gái bắt đầu dậy thì. Trong chu kỳ kinh nguyệt, những ngày cuối của việc rụng trứng và đầu những ngày thấy nguyệt san là khoảng thời gian cơn đau xuất hiện do cơn co thắt tử cung và thay đổi hormone khi rụng trứng. Tình trạng này chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, mức độ đau ở mỗi người cũng khác nhau.
- Khi mang thai, thời điểm cuối thai kỳ cũng là thời gian đau thắt lưng xuất hiện rõ ràng nhất do thiếu canxi, tăng cân, kích thước thai nhi lớn chèn ép lên cơ bụng và tăng áp lực lên cột sống. Điều này ảnh hưởng không ít tới việc đau thắt lưng diễn biến lâu dài. Do đó đau thắt lưng ở phụ nữ sau sinh là điều không thể tránh khỏi.
- Ngoài nguyên nhân từ dư chấn các vấn đề gặp phải trong thời kỳ mang thai, phụ nữ sau sinh còn bị đau thắt lưng do có sự thay đổi về nội tiết tố, giãn dây chằng sinh lý, thiếu chất, đau do tiêm gây tê màng cứng trong sinh mổ, stress… Đau thắt lưng ở phụ nữ sau sinh kéo dài có thể khiến vấn đề này trở thành mãn tính và khó cải thiện được.
- Ở thời điểm tiền mãn kinh của phụ nữ, một lần nữa việc thay đổi nội tiết tố kéo theo sự lão hóa làm cho đau thắt lưng càng nan giải.
- Cấu trúc giải phẫu đặc thù cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ nữ giới bị đau thắt lưng cao hơn. Vị trí từ buồng trứng tới tử cung nằm ngay vị trí thắt lưng dưới nên khi mắc bệnh tại các cơ quan này sẽ xảy ra tình trạng đau thắt lưng dưới ở nữ.
- Đối tượng tiếp theo dễ bị đau thắt lưng là người cao tuổi. Ở người cao tuổi, quá trình lão hóa diễn ra khiến xương khớp không được tốt nữa, việc thoái hóa các đốt sống sẽ khiến người cao tuổi bị đau âm ỉ kéo dài.
- Người thường xuyên phải lao động nặng, dân văn phòng phải ngồi nhiều ở một tư thế cũng dễ mắc bệnh đau thắt lưng.
6. Phương pháp chẩn đoán bệnh đau thắt lưng
6.1. Chẩn đoán xác định:
Phương pháp này sẽ được dựa vào lâm sàng, chẩn đoán qua hình ảnh và xét nghiệm tổng thể.
– Lâm sàng:
+ Căng giãn dây chằng trên mức bình thường, những cơn đau xuất hiện một cách đột ngột khi đang bê vác vật nặng, hoạt động sai tư vấn một thời gian dài. Những triệu chứng kèm theo như co cứng các cơ kề cột sống, bị lệch mất đường cong sinh lý từ tư thế cột sống.
+ Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có biểu hiện của đau thần kinh tọa, cơn đau lan từ cột sống thắt lưng xuống mông, phần ngoài phía sau đùi, mặt trước cẳng chân, mắt cá ngoài và qua mu chân tới ngón 1 trong trường hợp bị chèn ép ở L5 ( 5 đốt sống thắt lưng từ L1 đến L5).
+ Trong trường hợp tổn thương ở S1 (5 đốt xương cùng từ S1 đến S5) cơn đau lan xuống mặt sau đùi, cẳng chân,… Trong trường hợp bị chèn ép nặng hơn, người bệnh có thể mắc phải rối loạn cơ tròn. Dẫn đến phản xạ gân xương chi dưới sẽ bị giảm hoặc mất, teo cơ đùi và cẳng chân trong trường hợp cơn đau kéo dài.
– Chẩn đoán hình ảnh:
+ X-quang
+ Sóng siêu âm hay từ trường (MRI)
+ Chụp CT
– Xét nghiệm:
+ Các tình trạng bệnh không quá nặng sẽ sử dụng các xét nghiệm sinh học;
+ X-quang thường quy sẽ ít có giá trị chẩn đoán, do đa số sẽ ra được hình ảnh bình thường hoặc so với các tình trạng của thoái hoá.
5.2. Chẩn đoán phân biệt
Phải luôn phân biệt đau thắt lưng do nguyên nhân cơ học với do một bệnh đau toàn thân gây ra.
7. Các cách điều trị Đau thắt lưng
Bệnh đau thắt lưng được xuất phát từ nhiều nguyên nhân do đó việc điều trị sẽ tuỳ vào nguyên nhân bạn mắc phải. Các bạn nên ưu tiên việc đi đến bệnh viện để được bác sĩ khám và tư vấn các loại thuốc để sử dụng.
Dưới đây là 2 phương pháp điều trị chính thường thấy:
7.1. Điều trị nội khoa
- Đau thắt lưng cấp tính: sẽ dùng thuốc do bác sĩ cấp kèm theo thuốc giãn cơ và nên dành thời gian nằm nghỉ tại chỗ trên giường phẳng kết hợp cùng đeo đai lưng, chiếu đèn hồng ngoại hoặc có thể điều trị bằng xung điện kết hợp với sử dụng thêm thuốc.
- Đau thắt lưng với mức độ vừa phải: sử dụng thuốc theo đơn từ bác sĩ và kèm theo thuốc giãn cơ. Trong thời gian đầu nên hoạt động nhẹ nhàng và nghỉ ngơi nhiều.
- Đau thắt lưng mãn tính: vẫn ưu tiên sử dụng thuốc do bác sĩ cấp kết hợp cùng những động tác kéo giãn cột sống, thể dục nhẹ nhàng như yoga hoặc có thể tập thêm bộ môn bơi lội. Điều chỉnh lại chu trình sinh hoạt hằng ngày, hạn chế hoạt động nhất có thể để bệnh không tái phát lại.
7.2. Điều trị ngoại khoa
Các trường hợp bệnh sau đây sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật:
- Thoát vị đĩa đệm;
- Kèm trượt đốt sống;
- Trường hợp cơn đau nhiều và có dấu hiệu chèn ép rễ nặng như: teo cơ nhanh, rổ loạn cơ tròn và rối loạn cảm giác.
Ngoài ra sẽ có những mẹo nhỏ giúp bạn giảm đi cơn đau thắt lưng một cách nhanh chóng, tức thì và hiệu quả:
1. Sử dụng thuốc chống viêm giảm đau: Bạn có thể ra nhà thuốc gần nhất, nêu lên rõ tình trạng của mình để người bán nắm rõ và bán đúng thuốc;
2. Thuốc giãn cơ;
3. Cao dán lưng.
Những cách trên đều có mức chi phí thấp, mang tính tiện lợi cao và dễ thực hiện. Tuy nhiên để được điều trị tận gốc thì các bạn vẫn nên tham khảo 2 phương pháp điều trị trên nhé!
7.3. Dùng thuốc kê toa
Có rất nhiều cách điều trị tình trạng đau thắt lưng, trong đó sử dụng thuốc kê toa được đánh giá cao vì mang lại kết quả tích cực. Một số các loại thuốc được dùng phổ biến như:
- Thuốc giảm đau: Aspirin, Neurontin, Paracetamol,…có khả năng giảm nhanh cơn đau lưng.
- Thuốc kháng viêm không Steroid: Meloxicam, diclofenac, ibuprofen, naproxen… có tác dụng giảm sưng, kháng viêm.
- Một số loại vitamin: B1, B6, B12….hỗ trợ thần kinh rất tốt dành cho người bị đau lưng, giúp tăng cường sức mạnh cho hệ thống xương khớp.
Ngoài các nhóm thuốc trên, thuốc giãn cơ, thuốc bổ thần kinh cũng được các bác sĩ khuyến cáo sử dụng. Tuy nhiên, người bệnh cần uống thuốc theo toa kê của bác sĩ/dược sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh tác dụng phụ không mong muốn.
7.4. Phẫu thuật
Nếu người bị đau thắt lưng không đáp ứng thuốc, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Phương pháp này có tác dụng giảm đau nhanh chóng nhưng người bệnh có nguy cơ đối mặt với các rủi ro trong và sau tiểu phẫu như: mất máu, nhiễm trùng. Để phòng ngừa trường hợp này, người bệnh nên chọn đơn vị y tế uy tín có đội ngũ bác sĩ lành nghề và cơ sở y tế hiện đại.
7.5. Dùng thực phẩm chức năng
Hiện nay, thực phẩm chức năng được xem như “thần dược” đối với người bị đau thắt lưng, bởi chúng mang lại nhiều công dụng như:
- Giảm đau, nhức lưng
- Giảm viêm
- Tăng đàn hồi và độ bền của sụn xương
- Phòng ngừa các bệnh lý xương khớp khác, cụ thể: loãng xương, thấp khớp, thoái hóa đầu gối, thoái hóa khớp
- Cải thiện chức năng xương khớp
- Tăng cường lưu thông
- Hỗ trợ xương khớp chắc khỏe
Với nhiều lợi ích mà thực phẩm chức năng mang lại, người bệnh ngày càng tin dùng. Song, hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thực phẩm chức năng hỗ trợ đau thắt lưng, người bệnh cần sáng suốt trong việc lựa chọn sản phẩm chất lượng, phù hợp với thể trạng và sức khỏe của bản thân. Trước khi sử dụng, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì.
7.6. Trị liệu thần kinh cột sống
Phương pháp này được chuyên gia và bác sĩ chuyên môn đánh giá cao về hiệu quả mà nó mang lại. Bằng cách nắn chỉnh cột sống nhẹ nhàng, trị liệu thần kinh cột sống có thể điều chỉnh lại cấu trúc của cột sống thắt lưng, đồng thời giải phóng sự chèn ép của các đốt sống bị chệch ra khỏi vị trí ban đầu hoặc đĩa đệm bị biến dạng chèn ép lên tủy sống, dây thần kinh. Sau một thời gian điều trị, hệ thống cơ xương sẽ hoạt động trơn tru hơn, từ đó cơn đau cũng biến mất theo thời gian.
7.7. Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là cách chữa bệnh xương khớp, trong đó có đau thắt lưng vừa mang lại hiệu quả cao vừa an toàn, đặc biệt là người bệnh có thể chủ động về mặt thời gian và tiết kiệm chi phí điều trị. Tuy nhiên, chữa bệnh bằng phương pháp này đòi hỏi người bệnh phải siêng năng, kiên trì, tập luyện mỗi ngày trong thời gian dài mới có kết quả như ý.
Ngoài ra, trong quá trình tập luyện tại nhà, người bệnh cần có kỹ thuật viên giỏi chuyên môn theo sát, hướng dẫn chi tiết. Tránh trường hợp tự ý tập luyện khiến vùng thắt lưng đau đớn nghiêm trọng hơn.
7.8. Trị liệu đau mỏi cơ chuyên sâu
Đây là phương pháp sử dụng tay kết hợp với các dụng cụ vật lý tác động sâu vào mô cơ, có rất nhiều tác dụng:
- Giảm đau nhức vùng lưng
- Cải thiện chức năng xương khớp
- Tăng cường miễn dịch của cơ thể
- Cải thiện chế độ sinh hoạt của cơ thể
- Cải thiện giấc ngủ
- Thư giãn các mô mềm; giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi
7.9. Giữ tư thế tốt
Khi bị đau thắt lưng, nếu tư thế không đúng sẽ khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn…Vì thế, người bệnh cần:
- Giữ thẳng lưng khi ngồi, hai vai thả lỏng
- Chân luôn chạm sàn nhà và vuông góc với mặt đất
- Khi nằm nên đặt một cái khăn hoặc chiếc gối ở giữa thắt lưng và ghế để tránh mỏi phần lưng
7.10. Duy trì cân nặng hợp lý
Tưởng chừng như không quan trọng nhưng cân nặng hợp lý cũng góp phần đẩy lùi chứng đau thắt lưng. Nếu trọng lượng cơ thể quá lớn, bạn hãy nghiên cứu cách giảm cân khoa học (điều chỉnh thực đơn ăn uống hằng ngày, tập luyện thể dục…) để đảm bảo sức khỏe và hạn chế các bệnh lý nguy hiểm như: tiểu đường, xương khớp, béo phì…
8. Một số cách giúp phòng ngừa đau thắt lưng
Để phòng ngừa đau thắt lưng, việc đầu tiên bạn nên thay đổi và cải thiện những thói quen sinh hoạt hằng ngày. Những thói quen này sẽ được lặp lại mỗi ngày và nếu không thay đổi những thói quen xấu, lâu này sẽ trở thành bệnh mà bạn không ngờ tới.
Những thói quen đơn giản và gần gũi dưới đây sẽ giúp bạn phát triển cuộc sống mình hơn đấy:
8.1. Đứng thẳng lưng
Cải thiện lại tư thế đứng giúp bạn cân xứng hai bên, trọng lượng được phân bố đều hai chân. Không nên ưỡn bụng và thắt lưng, cố gắng giữ độ cong bình thường của cột sống.
8.2. Ngồi
Tư thế ngồi vô cùng quan trọng với cột sống của bạn, thói quen ngồi thẳng lưng sẽ giúp bạn phòng tránh được những bệnh về xương khớp như đau lưng trên, đau lưng dưới hay đau thắt lưng.
Lưu ý khi ngồi bạn hãy ưu tiên chọn ghế có chiều cao phù hợp vừa đúng để hai bàn chân có thể đặt sát xuống sàn nhà. Trọng lượng cơ thể dồn đều hai bên mông, hai chân và đặc biệt là lưng phải luôn thẳng.
8.3. Lấy đồ vật trên cao đúng cách
Nghe có vẻ khó hiểu nhưng thật ra cách cố lấy đồ vật trên cao bằng cách kiễng chân lại là một cách lấy sai và chúng ta nên sửa đấy. Tư thế kiễng chân cố gắng lấy đồ ấy lại vô tình là một nguyên nhân khiến bạn trở thành nạn nhân của bệnh đau thắt lưng.
Cách tốt nhất để lấy đồ trên cao dễ dàng mà vẫn phòng ngừa được tình trạng trên là hãy dùng ghế hoặc bục để đứng lên lấy đồ.
8.4. Tư thế đẩy và kéo đồ vật
Nếu công việc của bạn liên quan đến những hành động kéo hoặc đẩy đồ vật nặng, hãy cố gắng làm tư thế đúng để giảm tình trạng đau thắt lưng. Nên chọn tư thế đẩy hơn tư thế kéo với tư thế và khoảng cách hai chân được phối hợp nhịp nhàng như sau:
- Tạo 1 khoảng cách rộng vừa đủ của hai chân để có thế vững chắc;
- Hai đầu gối hơi gấp nhẹ;
- Giữ mức độ ưỡn ở vùng thắt lưng ở mức bình thường;
- Nên dùng trọng lượng của cơ thể trên 2 chân để tạo lực kéo hoặc đẩy. Đặc biệt lưu ý không đẩy hoặc kéo bằng cơ lưng.
9. Một số bài tập hiệu quả cho người đau thắt lưng
Nhằm giúp cải thiện tình trạng đau thắt lưng, ngoài việc điều trị theo lời khuyên của bác sĩ, bạn cũng có thể kết hợp tập thêm các bài tập thể dục hay động tác Yoga điều trị đau thắt lưng đơn giản cũng sẽ giúp quá trình giảm đau và điều trị trở nên tốt hơn.
Một số bài tập Yoga trị đau thắt lưng có tác dụng giảm đau tốt nhất là:
9.1. Động tác co gối vào ngực
Cách thực hiện:
- Nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng.
- Hít thở sâu, co chân trái lên và ép sát vào bụng, hai tay ôm vòng quanh chân. Giữ nguyên tư thế trong 5-10 giây.
- Thở ra và nhẹ nhàng duỗi chân.
- Thực hiện tương tự với chân phải. Đổi chân lặp lại cho đến khi thấy vùng thắt lưng và chân được kéo giãn thoải mái.
9.2. Động tác vặn người thuyền nhỏ
Tư thế vặn người thuyền nhỏ hỗ trợ giảm đau thắt lưng
Cách thực hiện:
- Nằm ngửa, nâng cả 2 chân, gập gối sao cho bàn chân không chạm mông không chạm sàn, giang hai tay sang hai bên, vai luôn chạm đất, hai lòng bàn tay úp xuống
- Thở ra, đồng thời hạ hai đầu gối xoay về phía bên phải. Giữ hai đầu gối sát nhau, phần thân trên và hai vai giữ nguyên trên sàn
- Đầu quay sang bên trái và nhìn qua vai trái, hóp bụng để bảo vệ cơ bụng, giữ cổ lỏng thoải mái
- Giữ tư thế từ 30s và tiếp đến là hít vào trong khi đang trở lại tư thế ban đầu
- Tiếp theo thực hiện thở ra và làm các động tác tương tự nhưng với bên ngược lại.
- Lặp lại động tác này từ 10 đến 15 lần mỗi bên
9.3. Động tác nằm vặn mình
Cách thực hiện
- Nằm ngửa, hai chân kẹp sát, hai tay để xuôi theo người
- Đưa 2 tay sang ngang bằng vai, để tay ngửa, đồng thời gập gối phải nâng lên vuông góc với sàn, ngả dần gối phải sang trái, mắt nhìn qua vai phải, tay trái ôm nhẹ gối phải, tay phải giữ nguyên.
- Giữ tư thế này trong 1 phút, hít thở nhẹ nhàng
- Đưa thân trở về tư thế ban đầu, thực hiện tiếp các động tác này theo chiều ngược lại
- Đổi bên tập liên tục trong khoảng 5 đến 7 phút
9.4. Động tác chim bồ câu
Cách thực hiện
- Ngồi chống chân phải vuông góc với thảm về phía trước, chân trái duỗi thẳng về sau.
- Hai tay úp đặt xuôi theo sườn
- Làm sao để 2 hai chân thẳng theo 1 đường thẳng trên sàn nhà, hông vuông và hướng về phía trước, đầu và ngực ngước lên cao, hít thở đều và thư giãn
- Luôn giữ đầu gối áp sát xuống thảm để tránh chấn thương và vặn hông không đúng. Không để chân trước bị mông đè lên. Giữ tư thế này trong khoảng 1 phút
- Hạ chân đưa người về tư thế thư giãn. Làm lại tương tự cho chân trái.
- Thực hiện các động tác cho từng bên một khoảng 10 lần.
Đau thắt lưng càng ngày càng xuất hiện phổ biến ở cả nam và nữ, không những thế số lượng người mắc ngày càng nhiều cũng như đối tượng mắc có xu hướng trẻ hóa, gặp ở rất nhiều các ngành nghề khác nhau. Để kiểm soát được tình trạng đau thắt lưng thì việc xây dựng lối sống lành mạnh tích cực, chế độ luyện tập ăn uống hiệu quả, thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để tầm soát các bệnh liên quan, từ đó có thể phát hiện bệnh sớm và điều trị hiệu quả.
10. Biến chứng của đau thắt lưng dưới
Đau thắt lưng dưới do tác nhân nào gây ra đều ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng cử động và di chuyển của người bệnh. Trong trường hợp, đau thắt lưng dưới do các yếu tố bên ngoài gây ra, người bệnh không nên quá lo lắng, chỉ cần nghỉ ngơi, hạn chế vận động, điều chỉnh cân nặng… sau thời gian ngắn tình trạng này sẽ thuyên giảm. Nhưng nếu đau thắt lưng dưới là biểu hiện báo hiệu bệnh lý nguy hiểm, tình trạng này sẽ tiến triển nặng gây đau mãn tính, không thể xoay lưng.
Chưa dừng lại ở đó, đau lưng dưới có thể gây chèn ép tủy sống. Đây là một trong những biến chứng nặng nề nhất của chứng đau thắt lưng dưới. Người bị chèn ép tủy sống có thể xuất hiện các triệu chứng như: tứ chi mất cảm giác, liệt chân tay, đại tiểu tiện không tự chủ.
Chính vì vậy, ngay khi nhận thấy các triệu chứng này, người bệnh nên tìm đến đơn vị y tế chất lượng để được thăm khám, điều trị đúng phương pháp và kịp thời. Nếu chậm trễ hoặc lơ là trong cách điều trị nguy cơ gây tàn phế rất cao.
11. Lời khuyên khi bị đau thắt lưng
- Hạn chế ngồi cong lưng khi làm việc, ăn uống hay đi cà phê
- Duy trì tư thế ngồi hợp lý khi làm việc, học tập
- Không nên mang vác vật dụng nặng
- Không sử dụng chất rượu, bia, thuốc lá. Nếu có hãy cố gắng bỏ
- Hạn chế mệt mỏi, căng thẳng kéo dài
- Tập thể dục thường xuyên
Đau thắt lưng là triệu chứng đau lưng điển hình nhất, có liên quan đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng nên nếu có bất kỳ triệu chứng nào hãy theo dõi và tìm hiểu kỹ qua các bài đăng mà Diễm Châu đã cung cấp.
Diễm Châu hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn về đau thắt lưng. Hãy tận dụng những kiến thức này để giúp đỡ người thân mình nắm rõ hơn về tình trạng này.
